چقدر با خواص گیاه رزماری آشنا هستید

رزماری نوعی گیاهی معطر است که بیشتر برای چاشنی غذا استفاده می‌شود. این گیاه دارویی به سلامت مو و ابرو هم کمک می‌کند و در درمان سرماخوردگی، دیابت، مشکلات کبدی و بیماری‌های رحم نیز تاثیر دارد. رزماری به انگلیسی Rosemary با نام علمی Rosmarinus officinalis، گیاه کوچک همیشه سبز از خانواده نعناع است که از برگ‌های آن برای طعم دادن به غذا استفاده می‌شود. برگ‌های این گیاه طعمی تند و کمی تلخ دارند و به صورت خشک شده یا تازه در انواع غذا، دمنوش یا پماد به کاربرده می‌شوند. مهمترین فایده رزماری تغذیه فولیکول‌های مو است و روغن رزماری به ضخیم شدن تا مو در مردان و زنان کمک می‌کند. قبل از مصرف آن، اگر طبع سردی دارید، با متخصص طب سنتی مشورت کنید.

گیاه رزماری چیست

رزماری گیاهی معطر و همیشه‌سبز بومی مدیترانه است. از این گیاه به‌عنوان چاشنی آشپزی، برای ساخت عطر بدن و درمان انواع بیماری‌ها استفاده می‌شود. این گیاه به همراه بسیاری از گیاهان دیگر نظیر پونه کوهی، آویشن، ریحان و اسطوخودوس جزو خانواده نعناع Lamiaceae است. برای قرن‌ها کاربردهای دارویی رزماری موردستایش قرار گرفته‌است، اما اخیرا تحقیقات علمی این ادعاها را تایید کرده‌اند. تحقیقات صورت‌گرفته، نقش این گیاه دارویی به‌عنوان یک مکمل مهم در رژیم غذایی را تایید می‌کنند، زیرا حاوی طیف گسترده‌ای از مواد مغذی ضروری برای سلامتی است.

۱. رزماری همان ترخون است؟

خیر رزماری و ترخون دو گیاه متفاوت‌اند. ظاهر و خواص این دو گیاه با هم متفاوت است و هر یک از آن‌ها برای اهداف متفاوتی استفاده می‌شوند. ترخون یک گیاه چوبی است. طعم و بوی رزماری از ترخون تندتر است و همیشه سبز است. ترخون طعم شیرین بیان مشخصی دارد و شبیه رزماری نیست، اما جایگزین خوبی برای رزماری به خصوص در غذاهای همراه با ماهی یا غذاهای دریایی است. برای جایگزینی بهتر است ترخون خشک و تازه را با نسبت ۱ به ۱ با رزماری جایگزین کنید.

۲. طبع رزماری در طب سنتی (طبع رزماری سرد است یا گرم؟)

رزماری گیاهی با خواص قوی آنتی‌میکروبیال و آنتی‌اکسیدان است که طبع گرم و خشکی دارد. طبع چای رزماری نیز گرم و خشک است. به همین دلیل برای افرادی که مزاج سرد و تر دارند مناسب‌تر است. مصارف رزماری بسیار زیاد است و اگر از رزماری در غذا مصرف می‌کنید، بهتر است به حد اعتدال باشد.

۳. ارزش غذایی رزماری چقدر است؟

ارزش غذایی برگ‌های تازه رزماری در ۱۰۰ گرم به شرح زیر است:

اشکال مختلف رزماری کدام است؟

رزماری در اشکال گوناگونی وجود دارد که هر یک از آن‌ها برای یک هدف استفاده می‌شوند. رایج‌ترین اشکال این گیاه دارویی شامل این مواردند:

• پماد رزماری: پماد رزماری برای چیست؟ برخی از شرکت‌های داروسازی اقدام به تولید پماد این گیاه دارویی کرده‌اند. این پمادها تسکین‌دهنده دردهای عضلانی و مفاصل و دردهای عصبی (نورالژی) هستند.

• روغن رزماری تازه: یکی از اشکال این گیاه دارویی است که برای بهبود سلامت پوست و مو استفاده می‌شود. این روغن خاصیت تسکین‌دهندگی هم دارد و برای بهبود درد استفاده می‌شود.

• گیاه و گل رز ماری: این گیاه دارویی گیاهی خوشبو است که در دم‌نوش یا غذاها استفاده می‌شود.

• قطره رزماری: از قطره این گیاه دارویی برای درمان ریزش موی سر و ابرو و تقویت رشد آن‌ها استفاده می‌شود. این قطره موضعی را می‌توان برای درمان شوره سر هم استفاده کرد. قرص رزماری نیز وجود دارد.

• رزماری خشک شده: می‌توان برگ‌های این گیاه دارویی را خشک کرد و در غذاها، دم‌نوش و برای اهداف دارویی از آن‌ها استفاده کرد. این گیاه دارویی خشک‌شده خواصی همچون رزماری تازه دارد و به طور گسترده مورداستفاده قرار می‌گیرد.

  خواص انواع رزماری چیست؟

  از رزماری چه استفاده ای میشود؟ رزماری گیاهی با خواص بی‌شمار است که تاثیرات بسیار مثبتی روی درمان انواع بیماری‌ها دارد. برخی از خواص بی‌نظیر این گیاه و موارد استفاده رزماری شامل موارد زیر است.

  ۱.  خواص روغن رزماری برای مو

  استفاده از روغن رزماری برای مو، آلوپسی آندروژنتیک را درمان می‌کند. طبق نتایج یک مطالعه زمانی که افراد مبتلا به آلوپسی آندروژنتیک دو بار در روز به مدت ۶ ماه، روغن رقیق‌شده این گیاه دارویی را روی پوست سرشان استعمال کردند، افزایش ضخامت مو را تجربه کردند. این درمان اثراتی مشابه استفاده از ماینوکسیدیل (روگین)، یک داروی رایج برای رشد مجدد مو، داشت.

  به‌علاوه این افراد در مقایسه با افرادی که ماینوکسیدیل مصرف کردند، خارش پوست سر کمتری را گزارش کردند که این نشان می‌دهد این گیاه دارویی قابل تحمل‌تر و ملایم‌تر است. این گیاه بهترین درمان ریزش مو است و طرز استفاده روغن رزماری برای مو نیز آغشته کردن روغن با کف سر است.

  ۲.  خاصیت روغن و جوشانده رزماری برای رشد ابرو و مژه

  روغن این گیاه دارویی همچنین می‌تواند به‌عنوان یک سرم تقویت‌کننده رشد ابرو و مژه استفاده شود. روغن رزماری به دلیل داشتن ترکیبات ارگانیک منحصربه‌فرد، به رشد سریع و تغذیه‌رسانی کمک می‌کند.

  برای تسریع رشد می‌توانید روغن این گیاه دارویی را چندین بار در روز به‌آرامی روی ابروها ماساژ دهید. روغن رزماری برای ابرو را همچنین می‌توان با روغن کنجد و آب‌لیمو نیز ترکیب کرد. سپس این ترکیب را می‌توان با یک سوآپ پنبه‌ای روی ابروها استعمال کرد. می‌توانید این کار را دو بار در روز تکرار کنید.

  ۳. خواص رزماری در لاغری (رزماری برای لاغری شکم)

  یکی از خواص زیاد جست‌وجو شده این گیاه دارویی برای لاغری است. چای یا دم‌نوش این گیاه دارویی می‌تواند به کاهش وزن کمک کند. پلی‌فنول‌هایی که در چای رزماری موجودند نقش موثری در بالابردن متابولیسم و افزایش چربی‌سوزی دارند. این گیاه همچنین می‌تواند به سرکوب اشتها کمک کند و دنبال‌کردن رژیم غذایی سالم را راحت‌تر کند.

  طریقه مصرف رزماری برای لاغری به اینصورت است که اگر قبل از صرف غذا یک فنجان چای این گیاه دارویی را بنوشید، این چای پرخاصیت به شما کمک می‌کند کمتر غذا بخورید و تغذیه‌تان را در طول روز بهتر کنترل کنید! افزودن این عادت کوچک به روتین روزانه‌تان می‌تواند در طول زمان تفاوت بزرگی ایجاد کند که از مهمترین خواص رزماری در لاغری است.

  ۴. خواص گیاه رزماری برای سرماخوردگی

  این گیاه دارویی یک گیاه قدیمی است که از زمان‌های دور برای تسکین علائم سرماخوردگی و درمان خانگی گلو درد استفاده می‌شد. استنشاق بخار حاصل از جوشانده برگ‌ها و تکه‌های ساقه این گیاه دارویی می‌تواند درمان موثری برای گرفتگی بینی و قفسه سینه باشد. برای استفاده از بخور رزماری برای سرماخوردگی نیز کافی است اسانس آن را تهیه کرده و در دستگاه بخور بریزید.

  ۵. خواص رزماری برای اعصاب

  تحقیقات نشان می‌دهند که استنشاق رایحه روغن ضروری این گیاه دارویی می‌تواند سطح کورتیزول (هورمون استرس) در خون را کاهش دهد. علت بالابودن سطح کورتیزول، استرس، اضطراب یا هر فکر یا رویدادی است که بدن را در حالت «جنگ یا گریز» قرار می‌دهد.

  زمانی که استرس مزمن باشد، کورتیزول می‌تواند سبب افزایش وزن، استرس اکسیداتیو، بالارفتن فشارخون و بیماری قلبی شود. برای مقابله فوری با استرس، از پخش‌کننده اسانس استفاده کنید یا حتی یک بطری روغن ضروری این گیاه دارویی را باز و رایحه آن را استنشاق کنید.

  ۶. خواص رزماری برای کبد

  این گیاه دارویی برای کبد هم مزایای زیادی دارد. فیتوکمیکال‌های موجود در این گیاه دارویی می‌توانند به تنظیم عملکرد کبد کمک کنند. روغن ضروری رزماری نیز یکی از مفیدترین روغن‌ها برای کبد است؛ زیرا به پاکسازی خون و دفع سموم مضر از کبد و درمان علائم زردی در بزرگسالان و کودکان کمک می‌کند.

  رزماری، به دلیل وجود ترکیبات فعالی همچون رزمارینیک اسید (RA)، اثرات مفیدی روی بیماری‌های کبدی دارد و اغلب توسط گیاه‌شناسان و متخصصان طبیعت‌درمانی برای درمان خانگی کبد چرب استفاده می‌شود.

  ۷. خواص قطره رزماری برای ریه

  خواص این گیاه دارویی برای ریه بی‌شمارند و این گیاه به درمان بسیاری از اختلالاتی که ریه‌ها را درگیر می‌کنند کمک می‌کند. زمانی که روغن این گیاه دارویی را استنشاق کنید، به‌عنوان خلط‌آور عمل می‌کند و احتقان گلو ناشی از آلرژی، سرماخوردگی یا آنفولانزا را تسکین می‌دهد.

  استنشاق رایحه این گیاه به علت خواص ضدعفونی‌کنندگی‌ای که دارد می‌تواند با عفونت‌های تنفسی مبارزه کند. همچنین دارای اثرات ضداسپاسم است که به بهبود و درمان آسم برونش کمک می‌کند.

  از روغن رزماری در دستگاه خوشبوکننده هوا استفاده کنید یا چند قطره را در یک لیوان یا یک قابلمه کوچک آب جوش بریزید و ۳ بار در روز بخار حاصل از آن را استنشاق کنید.

  ۸. خواص رزماری برای عفونت واژن و خواص رزماری برای رحم

  یکی از خواص زیاد جست‌وجو شده رزماری برای رحم است. ازآنجایی‌که بالابودن زیاد از حد استروژن می‌تواند در بروز مشکلاتی نظیر ناباروری و برخی از سرطان‌ها دخیل باشد، روغن ضروری این گیاه دارویی می‌تواند استروژن اضافی را از بدن خارج کند و نقش مهمی در تعادل هورمونی داشته باشد.

  این گیاه دارویی همچنین برای تسکین اعصاب و بهبود گرفتگی عضلات همچون یک معجزه عمل می‌کند. بسیاری از مطالعات نشان داده‌اند که روغن رزماری در تسکین درد قولنج کلیه (کولیک کلیوی) و دیسمنوره (گرفتگی و خونریزی شدید در دوران پریود) فوق‌العاده است.

  ۹. خواص گل رزماری برای عفونت

  مطالعات نشان داده‌اند که کارنوزیک اسید و رزمارینیک اسید موجود در این گیاه دارویی خواص ضدباکتریایی، ضدویروسی و ضدقارچی بسیار قوی‌ای دارند. مصرف منظم این گیاه دارویی می‌تواند به کاهش خطر بروز عفونت کمک کند و به سیستم ایمنی کمک کند تا با هر گونه عفونتی که رخ می‌دهد مقابله کند.

  ۱۰. خواص رزماری خشک برای دیابت

  رزماری گیاهی با خواص بی‌شمار برای دیابت است. زمانی که قند خون بالا درمان نشود، می‌تواند به چشم، قلب، کلیه‌ها و سیستم عصبی آسیب بزند. به همین خاطر افراد مبتلا به دیابت حتما باید سطح قند خونشان را به‌درستی مدیریت کنند.

  برخی از مطالعات نشان داده‌اند که ترکیبات موجود در چای رزماری می‌توانند قند خون را پایین بیاورند و به مدیریت قند خون بالا در افراد مبتلا به دیابت کمک کنند. اگر چه مطالعات صورت‌گرفته روی خواص چای این گیاه دارویی چندان گسترده و زیاد نیستند، اما مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی که روی خود این گیاه دارویی صورت‌گرفته‌اند نشان می‌دهند که کارنوزیک اسید و رزمارینیک اسید اثراتی مشابه انسولین روی قند خون دارند.

  برخی از مطالعات همچنین نشان می‌دهند که این ترکیبات قادرند جذب گلوکز به سلول‌های ماهیچه‌ای را افزایش داده و قند خون را کاهش دهند.

  ۱۱. فواید روغن رزماری برای پوست

  خواص پماد و دمنوش رزماری برای پوست بسیار زیاد است. نوشیدن چای رزماری می‌تواند برای پوستتان معجزه کند. آنتی‌اکسیدان‌هایی که در چای رزماری موجود هستند، به محافظت از پوست شما در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد کمک می‌کنند.

  رادیکال‌های آزاد، یک سری مولکول‌های ناپایدارند که می‌توانند سبب استرس اکسیداتیو شوند (که منجر به پیری زودرس پوست می‌شود). مصرف این چای همچنین به کاهش التهاب و قرمزی پوست کمک می‌کند.

  این گیاه دارویی یک مکمل عالی برای درمان آکنه و درمان خانگی جوش صورت است و نه‌تنها خاصیت ضدباکتریایی دارد، بلکه به کاهش قرمزی و پف‌کردگی جوش‌های کیستی نیز کمک می‌کند.

  ۱۲. فواید روغن رزماری برای یبوست

  در اروپا، اغلب از این گیاه دارویی برای کمک به درمان سوءهاضمه استفاده می‌شود. در حقیقت کمیسیون E آلمان، خواص این گیاه دارویی برای درمان سوءهاضمه را تایید کرده است. بااین‌حال، هنوز هیچ مدرک علمی قطعی‌ای برای پشتیبانی از این ادعا وجود ندارد.

  علاوه‌براین از روغن این گیاه دارویی برای تسکین دیگر اختلالات گوارشی از جمله گاز معده، اسپاسم معده، نفخ و یبوست استفاده می‌شود. این روغن همچنین سبب تقویت اشتها می‌شود و به تنظیم تولید صفرا (که نقش مهمی در هضم دارد) کمک شایانی می‌کند.

  برای درمان بیماری‌های معده، ۱ قاشق‌چای‌خوری روغن حامل (همچون روغن نارگیل یا روغن بادام) را با ۵ قطره روغن رزماری مخلوط کنید. سپس به‌آرامی مخلوط حاصل را روی شکمتان ماساژ دهید. استفاده منظم از روغن این گیاه دارویی به این روش سبب سم‌زدایی کبد شده و سلامت کیسه صفرا را بهبود می‌دهد.

  ۱۳. روغن رزماری برای ریش خوبه؟ (خواص رزماری برای مردان)

  یک مطالعه هفت‌ماهه نشان داد که استفاده موضعی از روغن این گیاه دارویی می‌تواند تا ۴۴ درصد رشد ریش را افزایش دهد. در همین مطالعه، نشان داده شد که روغن‌های محبوب و مفید برای سلامت مو (مانند روغن جوجوبا، روغن هسته انگور و روغن درخت چای) توانستند تنها ۱۵ درصد رشد ریش را افزایش دهند.

  ۱۴. خواص رزماری برای باردار شدن چیست؟

  خواص و مضرات رزماری در طب سنتی برای زنان باردار به اینصورت است که در مقادیر معمولی غذا بی‌خطر است اما مصرف بیش از حد آن می‌تواند باعث انقباضات رحمی شود.

  ۱۵. خواص رزماری در غذا

  رزماری چه خاصیتی دارد؟ رزماری حاوی اسید کارنوزیک است، ترکیبی که به دلیل خواص آنتی اکسیدانی قوی خود شناخته شده است. مطالعات نشان داده است که اسید کارنوزیک می‌تواند رشد سلول‌های سرطانی را در بدن کاهش دهد. این گیاه طعم تند و تیزی به غذا می‌دهد و بهترین گزینه برای رفع بوی مرغ در زمان پختن آن است.

  خواص دم نوش رزماری چیست؟

  دم کرده و دمنوش رزماری برای چی خوبه؟ برخی از مزایای دم‌نوش رزماری شامل این موارد هستند:

  • دیورتیک (ادرارآور): این دم‌نوش تولید ادرار را افزایش می‌دهد و سبب تحریک بدن برای حذف مایعات و سموم انباشته شده می‌شود.
  • مبارزه با خستگی ذهنی، استرس و آلزایمر: چای رزماری، دمنوش آرامبخش و ضد استرس و یک گزینه عالی برای جلوگیری از بیماری آلزایمر است.
  • درمان التهاب: این دم‌نوش می‌تواند در درمان انواع مختلف التهاب که در مفاصل، تاندون‌ها و حتی معده دیده می‌شوند موثر باشد.
  • بهبود گردش خون: رزماری دارای اثرات ضدپلاکتی است، به‌همین‌خاطر می‌تواند برای کسانی که سابقه مشکلات گردش خون دارند یا برای افرادی که نیاز دارند چند روز استراحت مطلق داشته باشند، مفید باشد.
  • مبارزه با سرطان: برخی از مطالعاتی که روی حیوانات صورت گرفته‌اند نشان دادند که رزماری به علت خواص آنتی‌اکسیدانی که دارد، می‌تواند رشد سلول‌های تومور را کاهش دهد. بااین‌حال، همچنان به تحقیقات بیشتری درخصوص تشخیص دقیق نحوه استفاده از این گیاه در تولیدداروهای ضدسرطان موردنیاز است.

  جوشانده رزماری تا چند روز قابل استفاده است؟

  مدت زمان نگهداری آن حدود ۱ تا ۲ هفته است. محلول رزماری را می‌توان در یخچال نگهداری کرد و در صورت نگهداری مناسب به مدت یک تا دو هفته استفاده کرد. در مورد نحوه استفاده از آن، برخی مصرف کنندگان پیشنهاد می‌کنند که آن را روی سر بریزید و ریشه و پوست سر را اشباع کنید، در حالی که برخی دیگر اسپری کردن آن را روی سر توصیه می‌کنند.

  بهترین زمان مصرف دمنوش رزماری و گل محمدی کی است؟

  بهترین زمان خوردن دمنوش رزماری یک فنجان چای بعد از غذا است. خواص ضد التهابی آن می‌تواند به تسکین ناراحتی گوارشی کمک کند.

  طریقه و نحوه مصرف رزماری چیست؟

  گیاه رزماری برای چی خوبه؟ بسته به این که هدفتان از استفاده از این گیاه دارویی چیست می‌توانید آن را به روش‌های مختلفی استفاده کنید. می‌توانید برگ‌های تازه این گیاه دارویی را بخورید یا با آن‌ها دم‌نوش درست کنید، روغن آن را روی پوست استعمال کنید یا آن را استنشاق کنید.

  توجه کنید که قبل از مصرف خارجی یا داخلی هر گیاه دارویی، باید با متخصص مشورت کرد تا از عوارض جانبی آن دور بمانید. در این مقاله فقط راهکارهای استفاده گیاه رزماری ارائه شده است و ممکن است برای هر فردی مناسب نباشد.

  ۱. طرز تهیه دمنوش یا جوشانده رزماری برای پوست و مو

  برگ‌های رزماری را به یک قابلمه آب داغ اضافه کنید و اجازه دهید به مدت ۵ الی ۱۰ دقیقه خیس بخورد. در این مدت حتما در قابلمه را بگذارید. سپس ترکیب حاصل را از یک صافی توری عبور دهید و صبر کنید تا خنک شود. می‌توانید این دم‌نوش را ۳ یا ۴ بار در روز مصرف کنید. ترجیحا این دم‌نوش را بدون شیرین‌کننده مصرف کنید.

  مواد موردنیاز:

  • ۵ گرم برگ تازه رزماری
  • ۲۵۰ میلی‌لیتر (یا ۸ اونس) آب جوش

  ۲. طرز استفاده روغن رزماری برای مو

  می‌توانید از روش‌های زیر برای استعمال روغن این گیاه دارویی روی موها استفاده کنید:

  • روغن را مستقیم روی پوست سر استعمال کنید: بعدازاین که حدود ۵ قطره روغن ضروری رزماری را با یک قاشق‌چایخوری روغن حامل (همچون روغن جوجوبا یا روغن نارگیل) مخلوط کردید، آن را به طور مستقیم روی پوست سرتان ماساژ دهید.

  شستشوی بعد از استعمال روغن اختیاری است. اگر تصمیم دارید روغن را آبکشی کنید، اجازه دهید روغن حداقل ۵ تا ۱۰ دقیقه روی پوست سرتان بماند.

  • آن را با شامپوی خود مخلوط کنید: می‌توانید روغن این گیاه دارویی را به کاندیشنر مو، لوسیون یا کرم اضافه کنید. اما احتیاط کنید و زیاد اضافه نکنید. به ازای ۳۰ گرم شامپو، حدود ۵ قطره رزماری اضافه کنید و سپس طبق معمول از محصول استفاده کنید.

  ۳. طرز استفاده رزماری برای پوست

  طرز استفاده از روغن رزماری برای صورت به این صورت است که ۱۰۰ میلی لیتر روغن رزماری را برای پوست مختلط تهیه کنید. روغن آرگان (برای پوست خشک) یا روغن کنف (برای پوست‌های چرب) را هم می‌توانید به آن اضافه کنید و خوب مخلوط کنید. محلول را روی پوست و صورت خود بمالید و به آرامی ماساژ دهید. بگذارید ۱۵ دقیقه بماند و بشویید.

  عوارض و مضرات رزماری چیست؟

  این گیاه دارویی معمولا به‌عنوان چاشنی در انواع غذاها استفاده می‌شود. درصورتی‌که به مدت ۸ هفته برگ این گیاه دارویی را به‌عنوان دارو مصرف کنید، معمولا با خطری همراه نیست. بااین‌حال، مصرف روغن رزماری رقیق‌نشده یا مقادیر بسیار زیاد برگ این گیاه دارویی می‌تواند خطرناک باشد.

  مصرف مقادیر بالای این گیاه دارویی ممکن است سبب بروز عوارضی نظیر استفراغ، حساسیت به آفتاب و قرمزی پوست شود. معمولا روغن رزماری برای اکثر افراد بی‌خطر است. اما گاهی ممکن است سبب بروز واکنش آلرژیک یا حساسیت به رزماری در برخی افراد شود. عوارض روغن رزماری برای مو نیز شامل خارش و ریزش موقتی است.

  نتیجه‌ گیری و راهنمایی

  رزماری گیاهی است که به‌عنوان طعم‌دهنده غذا، خوشبوکننده و یک درمان موثر شناخته می‌شود. خواص این گیاه بسیار گسترده است و از آن در ساخت داروهای زیادی استفاده می‌شود. اگرچه گیاهان دارویی اغلب بی‌خطر هستند؛ اما توصیه می‌شود که قبل از مصرف این گیاهان به دکتر طب سنتی مراجعه کنید و در خصوص دوز مناسب از پزشک راهنمایی بخواهید.