خواص ترنجبین برای پوست و مو + خواص دارویی و درمانی ترنجبین

ترنجبین (ترنگبین) به انگلیسی Manna of hedysarum چیست.

ترنجبین از خواص بسیاری برخوردار است و برای پوست و مو بسیار مفید می باشد، همچنین خواص فوق‌العاده ای برای نوزادان دارد که مقدار مصرف و طرز تهیه آن مهم است. خرید ترنجبین (ترنگبین) با بهترین قیمت از سایت عطاری پخش (https://attaripakhsh.com/).

خواص ترنجبین برای پوست و مو و سلامتی

ترنجبین از بهترین گیاهان دارویی است که خواص درمانی زیادی برای پوست و سلامتی دارد. از این گیاه دارویی برای درمان زردی نوزادان نیز بهره می برند.

مهم ترین خواص ترنجبین

ترنجبین صمغی است که بر شاخه و برگ گیاهی خاردار از تیره فرعی پروانه واران بنام شتر خاریا پیدا می شود و این گیاه در خراسان و گرجستان و مقداری نیز در اطراف همدان می روید. این شاخه ها و برگ ها را جمع‌آوری کرده و در آب می شویند و آب آن را می جوشانند تا بخار شود و ترنجبین به صورت بلور های متبلور گردد.

طرز تهیه آب ترنجبین

12 تا 35 گرم ترنجبین را در آب جوش حل کنید و سپس آن را صاف کرده و مصرف نمایید. آب ترنجبین را بهتر است ناشتا میل کنید.

ترکیبات شیمیایی ترنجبین

ترنجبین شامل ترکیبات قندی مثل گلوکز و فروکتوز، ساکاروز و تری ساکارید و تانن (ترکیباتی هستند که از مواد طبیعی پیچیده تشکیل شده اند و در گیاهان به مقدار زیاد وجود دارند) و آنتوسیانین که جزو پرکاربرد ترین رنگدانه های گیاهی در صنعت غذا است، می باشد.

طبع ترنجبین

طبع ترنجبین، گرم و تر است. ترنجبین ملین و مسهل است. دوز مصرفی ترنجبین به عنوان ملین، مناسب با سن بیمار بین 10 تا 70 گرم است که با کمی آب مصرف می شود.

خواص ترنجبین برای پوست و مو

از بین بردن لک و روشن شدن پوست با ترنجبین

ترنجبین، خون را تصفیه نموده و به تبع پوست صورت را صاف و شفاف می کند. نوشیدن خاکشیر و ترنجبین (ترنجبین را 5 ساعت در آب خیسانده و صاف کنید سپس آن را با 2 قاشق خاکشیر مخلوط نمایید و میل کنید) برای بهبود لک های پوست کاربردی خواهد بود. افرادی که روزانه و به مدت 3 هفته از این معجون استفاده می کنند، بعد از مدتی، دارای پوستی روشن خواهند بود و لک های صورت و پوستشان از بین می رود.

درمان مشکلات پوستی با نوشیدن آب ترنجبین

نوشیدن معجون ترنجبین و خاکشیر می تواند اگزما، کهیر و التهابات پوستی را درمان کند.

از بین بردن جوش با ترنجبین

جوشانده یک قاشق ترنجبین با دو قاشق غذاخوری خاکشیر و میل نمودن آن هر روز به صورت ناشتا در 2 هفته جوش هایی که به خاطر خوردن بیش از اندازه چربی و شیرینی ایجاد شده اند را درمان می کند.

درمان شوره و خارش سر با ترنجبین

نوشیدن 2 تا 3 لیوان از شربت خاکشیر و ترنجبین به صورت روزانه شوره و خارش سر را درمان می کند.

بررسی خواص دارویی ترنجبین

مبارزه با انگل ها

ترنجبین یکی از پرکاربرد ترین دارو های گیاهی برای درمان بیمارانی است که همیشه از بیماری های انگلی رنج می برند، زیرا در ترنجبین ماده ای به نام سانتونین وجود دارد که یکی از قوی ترین مواد برای از بین بردن انگل ها و کرم ها می باشد.

درمان یبوست با ترنجبین

از خواص ترنجبین در طب سنتی، درمان یبوست است. ترنجبین یکی از موادی است که دستگاه گوارش را نرم می کند و ملین است و باعث می شود تا مدفوع راحت تر حرکت کند و از ابتلا به یبوست جلوگیری می کند. دوز مصرفی آن به عنوان ملین بین 10 تا 70 گرم است که سن بیمار تعیین کننده دوز مصرفی است.

بهبود مرض قند با ترنجبین

ترنجبین، قند موجود در ادرار را می تواند کاهش دهد و از این رو برای مبتلایان به بیماری مرض قند مفید است.

درمان سرفه با ترنجبین

ترنجبین از بهترین گیاهان دارویی است که موجب بهبود سرفه و تسکین درد سینه می شود.

دیگر خواص درمانی ترنجبین

• کاهش دهنده عطش و تب
• دفع اخلاط سوخته با مصرف، ترنجبین و آب پنیر
• دفع اخلاط گرم با مصرف، ترکیب ترنجبین و ماءالشعیر
• دفع راحت ادرار با مصرف، کره و ترنجبین
• درمان بواسیر با گل های ترنجبین
• درمان روماتیسم با مالیدن روغن برگ های ترنجبین
• میل کردن ترنجبین با آب زیره برای درمان صدای شکم
• درمان بیماری های عفونی در بدن با مصرف ترنجبین
• درمان بیماری های کلیوی و سنگ کلیه با ترنجبین
• ترنجبین برای درمان کم کاری کبد
• ترنجبین برای نیش زدن عقرب

خواص ترنجبین برای نوزاد

استفاده از ترنجبین برای درمان زردی نوزاد بسیار مؤثر است. این دارو برای نوزاد یک ملین و مسهل لطیف است و برای درمان و پاکسازی دستگاه گوارش از اخلاط و خونابه‏ های بازمانده از دوران جنینی، معده و روده نیز استفاده می شود. با این روش، بسیاری از بیماری ها از جمله بیماری ‏های ویروسی و عفونی در نوزادان کمتر شده و سیستم ایمنی آنها از همان بدو تولد فعال می‏ شود. با مصرف ترنجبین اشتهای نوزاد برای شیر خوردن بیشتر می شود و شب ها بهتر می خوابد و دل پیچه و نق زدن زیاد نوزاد، برطرف می شود.

مقدار مصرف و طرز تهیه ترنجبین برای نوزاد

یک قاشق مرباخوری ترنجبین را در یک چهارم استکان آب جوش حل کنید و پس از صاف کردن به نوزاد بدهید. مقدار مصرف ترنجبین باید آنقدر باشد که اسهال ملایم ایجاد کند تا جرم های رسوبی و چسبیده به جدار روده های نوزادان پاک شود ولی اگر کار کردن شکم ایجاد نشد، مجدد دو ساعت بعد این میزان تکرار می شود. معمولا 3 تا 7 روز زمان می برد تا زردی نوزادان درمان شود.

مضرات ترنجبین

مصرف ترنجبین برای طحال و اشخاص گرم مزاج مضر است و افراد مبتلا به حصبه، اسهال خونی، بواسیر، خون ادراری و آبله از خوردن آن خودداری کنند.

ترنجبین چیست ؟ خواص ، کاربرد ها و نحوه خرید

ترنجبین یا ترنگبین ترشحات شیرابه مانند از گیاه خارشتر است که به شکل کریستال های سفید تا زرد تیره روی ساقه گیاه خارشتر شبنم میزند . در علم گیاه شناسی به ترنجبین Manna d’alhagi گفته می شود. مان یا manna به زبان علمی به ترشحات ساقه یا برگ گیاهان گفته میشود که در اثر فعالیت حشرات بوجود می آیند. پراکندگی گیاه خارشتر بیشتر در فلات ایران و کشور های ایران ، افغانستان، پاکستان، مغولستان، عراق، کویت وجود دارد و در بقیه نواحی زمین به صورت طبیعی وجود ندارد. مان ها انواع مختلفی دارند مثل گزانگبین، شکر تیغال ، گزعلفی ، شوره گز، ترنجبین و… که هر کدام توسط حشره متفاوت و گیاه متفاوتی تولید می شوند. در این صفحه به صورت تخصصی به نحوه تولید ترنجبین ، کاربرد ، خواص و نحوه خرید ترنجبین برای مصارف شخصی میپردازیم.

خواص ترنجبین چیست

ترنجبین طعم شیرینی دارد و در دسته مواد قندی جا میگیرد . ترنجبین به راحتی در آب و شیر حل میشود و خواص دارویی متفاوتی دارد. مهمترین خواص دارویی ترنجبین ضد سرفه ، بهبودی نارسایی کلیوی و کنترل تب هست که به طور کامل و با ذکر منبع علمی درمورد هر کدام توضیح میدهیم.

1.بهبود نارسایی کلیوی :

در سال 2020 مقاله ای تحت عنوان تاثیر شیر شتر و ترنجبین در درمان نارسایی مزمن کلیوی (CKD) منتشر شد . در این بررسی میزان کراتینین خون که مهمترین عامل در سلامت کلیه در علم پزشکی است در دو گروه از افرادی که شیر شتر و ترنجبین مصرف میکردند و افرادی که مصرف نمیکردند بررسی شد . نتیجه ، بهبود سلامت کلیه و کاهش سطح کراتینین را در افرادی که ترنجبین مصرف میکردند نشان داد . ترنجبین به راحتی در شیر حل میشود و طعم شیرینی دارد ، پس اگر مشکل کلیوی دارید میتوانید روزانه 1 لیوان شیر شتر همراه ترنجبین مصرف کنید . البته در دسترس بودن شیر شتر در بعضی شهر ها دشوار است.

2.خاصیت ضد سرفه و خلط آور

در طب سنتی از شربت ترنجبین برای خاصیت ضد سرفه و خلط آور استفاده میکردند . این دارو ها که امروزه در دسته دارو های اکسپکتورانت(expectorant) یا خلط آور دسته بندی میشوند در داروخانه ها و عطاری ها فراوان هستند . در سال 2015 در ژورنال “asian pacific journal” مقاله ای منتشر شد که اثبات کرد ترنجبین خاصیت ضد سرفه و خلط آور دارد و کاربرد سنتی آن درست بوده است . دلیل این اتفاق این است که ماهیت ترکیبات موجود در آن ضد التهاب است . وقتی شما سرفه خشک دارید ، یعنی گلوی شما تحریک و ملتهب شده است ، استفاده از ترکیبات ضد التهاب گیاهی برای درمان سرفه از قدیم مرسوم بوده . ترکیب آویشن و ترنجبین شربت ضد سرفه طبیعی درست میکند که دستور تهیه آن را در اخر همین مقاله برای شما قرار دادیم.

3.خاصیت ضد تب ترنجبین :

در کتاب شفا از بوعلی سینا به خاصیت ضد تب و ضد درد ترنجبین اشاره شده است و از گذشته ها در طب سنتی و طب اسلامی جایگاه مشخصی دارد . در سال  2011 گروهی از محققان عربی ترکیبی را در گیاه خارشتر استخراج کردند که در ترنجبین هم موجود بود ، این ترکیب که لوپئول (lupeol) نام دارد از شناخته شده ترین مواد ضد التهاب در صنایع داروسازی است . تقریبا هیچ گیاهی در طبیعت بیشتر از گیاه خارشتر موجود در فلات ایران لوپئول ندارد . و منبع اصلی صنایع در استخراخ لوپئول همین گیاه خارشتر است . شما میتوانید از جوشانده ترنجبین روزانه 3 بار برای کنترل تب و سرفه در دوران سرماخوردگی و بیماری استفاده کنید .

لوپئول (Lupeol) یک ترکیب طبیعی پلی‌ترپنوئیدی است که در عمده‌ترین منابع گیاهی مانند پوست درختان صنوبر، میوه‌ها و سبزیجات یافت می‌شود. این ترکیب به دلیل ویژگی‌های ضد التهابی، ضد باکتریایی، ضد ویروسی، ضد سرطانی و آنتی‌اکسیدانی خود، جذب توجه محققان در حوزه‌های طب سنتی و جدید قرار گرفته است.

در طب جدید، تحقیقات نشان داده است که لوپئول می‌تواند در مقابله با التهاب‌های مزمن، مانند آرتریت روماتوئید، درماتیت و سایر اختلالات التهابی مؤثر باشد. همچنین، توانایی لوپئول در کاهش رشد و انتشار سلول‌های سرطانی در برخی از سرطان‌ها، از جمله سرطان پستان و پروستات، مورد مطالعه قرار گرفته است.

در طب سنتی نیز، گیاهانی که حاوی لوپئول هستند، به عنوان درمان‌های طبیعی برای بیماری‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. مثلاً، در طب آیورودا، از لوپئول به عنوان یک ترکیب ضد التهابی و ضد ویروسی برای درمان مشکلات پوستی، درماتیت، عفونت‌ها و زخم‌ها استفاده می‌شود.

4.خاصیت مسهل بودن و رفع یبوست

لاکساتیو یا مسهل ماده ای است که برای تسهیل عملیات گوارشی و رفع یبوست استفاده می شود. لاکساتیوها کمک می کنند تا حرکت روده را افزایش دهند، که باعث می شود مواد غذایی سریع تر از دستگاه گوارش عبور کنند.

ترنجبین به دلیل حضور مانیتول، یک قند ساده ، خواص مسهلی دارد. مانیتول عملیات گوارشی را تسهیل می کند با افزایش جذب آب در روده ها، که به نوبه خود باعث افزایش حجم و نرمی مدفوع می شود.  باعث می شود مدفوع سریع تر و آسان تر از روده ها عبور کند، که می تواند به رفع یبوست کمک کند.

در مقایسه با داروهای مسهل شیمیایی، لاکساتیوهای گیاهی مانند ترنجبین، معمولاً کمتر دردناک و تحریک آور هستند. این داروها عموماً برای استفاده بلند مدت بی خطرتر هستند و کمترین احتمال ایجاد عادت و وابستگی را دارند. این به خصوص مهم است اگر شما از بیماری های مزمن روده، مشکلات گوارشی یا بیماری های دیگر رنج می برید. با وجود این، ترنجبین می تواند گزینه ای امن و طبیعی برای کسانی باشد که به دنبال راه حل برای یبوست هستند. داروهای گیاهی دیگری هم هستند که امروزه به عنوان مسهل یا لاکساتیو استفاده میشوند

1. سنا (Senna):

سنا (Senna) گیاهی دارویی است که به خاطر محتوای غنی از گلیکوزیدها شناخته شده است. این گلیکوزیدها، در دستگاه گوارش توسط باکتری‌های روده به مواد فعال تبدیل می‌شوند که حرکت روده را تحریک می‌کنند. این ویژگی به عنوان یک محرک طبیعی، می‌تواند در درمان یبوست مزمن و مشکلات گوارشی مرتبط با آن، مفید باشد.

استفاده از سنا به صورت چای یا کپسول در دسترس است و برای تسهیل عبور مواد معدی و مخاطی از دستگاه گوارش و تنظیم روند تخلیه معده مورد استفاده قرار می‌گیرد. این گیاه می‌تواند با تحریک عضلات روده، به تسریع در تخلیه مواد زائد کمک کند و در نتیجه به کاهش یبوست و تسهیل هضم و جذب مواد مغذی کمک کند.

اما برای استفاده از سنا، باید با دقت و توصیه پزشکان عمل شود. زیرا مصرف بی‌رویه و بی‌نظم این گیاه ممکن است منجر به عوارض جانبی ناخواسته مانند تحریک شدید روده، اسهال شدید یا حساسیت پوستی شود. در ضمن، خودسرانه‌ی مداوا با سنا برای برخی افراد با بیماری‌ها و وضعیت‌های خاص مانند بارداری، شیردهی، بیماری‌های روده، و عوارض دیگر توصیه نمی‌شود.

2. ریشه لیکوریس (Licorice Root): ریشه لیکوریس، که معمولاً به عنوان یک عامل شیرین کننده در آبنبات استفاده می شود، گیاهی با خاصیت لاکساتیو است. ماده گلیسیریزین در آن باعث تسهیل حرکت روده و رفع یبوست می شود. علاوه بر این، لیکوریس می تواند به تسکین التهابات روده و بهبود سلامت گوارشی کمک کند.

گلیسیریزین، با داشتن ویژگی‌های ضد التهابی و ضد‌اسپاسمیک، می‌تواند به کاهش التهابات روده و تسکین علائم اختلالات گوارشی نظیر اسهال و تشنج‌های روده کمک کند. به همین دلیل، ریشه لیکوریس در برخی موارد می‌تواند به بهبود سلامت گوارشی و کاهش مشکلات مرتبط با آن، مثل سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS)، مفید باشد.

3. پسیلیوم (Psyllium): پسیلیوم یک گیاه با الیاف بالا است که می تواند به تحریک حرکت روده و رفع یبوست کمک کند. الیاف پسیلیوم با جذب آب در روده بزرگ، باعث ایجاد مدفوع نرم و حجیم می شود که می تواند به راحتی از روده عبور کند. این گیاه بیشتر به صورت پودر الیاف استفاده می شود که می تواند به غذاها اضافه شود.

4. ریشه گیاه بنفشه سیاه (Black Elderberry Root): ریشه بنفشه سیاه دارای خاصیت لاکساتیو است و می تواند به تسهیل حرکت روده کمک کند. این گیاه همچنین ممکن است خواص ضد التهابی داشته باشد و به تسکین عوارض دیگر مرتبط با سیستم گوارشی کمک کند.

5. آلوئه ورا (Aloe Vera): آلوئه ورا یک گیاه دارویی معروف است که شیره آن به عنوان یک لاکساتیو استفاده می شود. استفاده از شیره آلوئه ورا به صورت خوراکی می تواند در درمان یبوست کمک کند. برخلاف ژل آلوئه ورا که بطور کلی در استفاده های توصیه شده ایمن است، استفاده خوراکی ازشیره آلوئه ورا می تواند نگرانی های ایمنی ایجاد کند. در واقع، مصرف 1 گرم در روز از شیره آلوئه ورا برای چند روز می تواند باعث آسیب به کلیه ها و حتی مرگ شود.

ترنجبین چه کاربرد هایی دارد ؟

معروف ترین کاربرد آن ، در تولید گز اصفهان است . ترنجبین یک شیرین کننده طبیعی است که نسبتا هم گران قیمت به حساب می آید و در گز های خوب و عالی از آن استفاده میشود . قیمت گز وقتی از ترنجبین استفاده میشود 30 درصد گران تر از گز هایی است که فقط با شکر درست شده اند و البته به شدت خوشمزه تر است . در گذشته از گزانگبین یا شیره گیاه گون در تولید گز استفاده میشد ، اما به علت از بین رفتن زیستگاه این گیاه و کم شدن گزانگبین ، تولید کنندگان گز ، به سمت ترنجبین رفته اند . برای استفاده از ترنجبین باید آن را در آب حل کرد . از آنجایی که همیشه همراه ترنجبین ضایعات گیاهی مثل برگ و ساقه گیاه هست ، این فرایند کمی سخت است . اگر برای حل کردن ترنجبین از حرارت بالا استفاده کنیم ، مواد گیاهی هم حرارت دیده و حل میشوند و طعم بدی به ترنجبین میدهند . برای همین حل کردن ترنجبین فقط توسط استاد های گز سازی حرفه ای انجام میشود .

همچنین از ترنجبین در تولید شربت های ضر سرفه گیاهی هم استفاده میشود . شرکت هایی مثل گل دارو و باریج اسانس از ترکیبات گیاهی و موثر در درمان های عمومی مثل ترنجبین برای تولید دارو های گیاهی استفاده میکنند . برای تهیه شربت سرفه کافیست مقداری ترنجبین را در آب حل کرده تا به شکل غلیظ در بیاید . سپس آن را از یک پارچه رد میکنیم تا اگر ضایعات گیاهی دارد از آن جدا شود و شفاف شود . حالا وقت آن است کمی جوشانده آویشن به شربت ترنجبین اضافه کنیم تا شربت ضر سرفه ما اماده شود . میتوانید هر 8 ساعت 1 قاشق غذاخوری از آن را میل کنید که برای سرفه های خشک و خلط دار مناسب است.

قیمت ترنجبین چقدر است و از کجا بخریم ؟

شما میتوانید از عطاری ها یا کارگاه های گز سازی برای خرید ترنجبین اقدام کنید . با توجه به سایز کریستال ها قیمت ترنجبین متفاوت است . هر چه کریستال ها بزرگتر باشند و ضایعات گیاهی کمتر باشد قیمت آن بیشتر میشود . اگر برای مصرف شخصی قصد خرید دارید ، حتما موارد با کیفیت و کریستال های بزرگ و تصفیه شده را انتخاب کنید . چون اگر ضایعات گیاهی زیادی داشته باشد ، چون شما توانایی تصفیه آن را ندارید با مشکل مواجه میشوید. قیمت ترنجبین امروز به ازای هر کیلو متفاوت است . قاعدتا کریستال های بزرگ و خالص قیمت بیشتری دارند . اما ترنجبینی که در گز استفاده میشود ، کریستال های کوچکی دارد و ارزان قیمت تر است . چون ظاهر آن برای مصرف در گز اهمیتی ندارد و فقط طعم آن مهم است.