پودر گلپر به انگلیسی heracleum persicum powder یا golpar powder چیست.

گلپر ادویه‌ای است که از گیاه تاج خروس ایرانی استخراج می‌شود. این گیاه بومی مناطق کوهستانی مرطوب ایران و نواحی مجاور آن است. گلپر در دهه 1830، در سراسر اسکاندیناوی گسترش یافت و اکنون در شمال نروژ بسیار رایج است. این گیاه در سوئد نیز یافت می‌شود و وارد فنلاند هم شده است. طبع گرم و عطر و طعم ویژه گلپر باعث شده‌ است که در طول این سال‌ها به دستورپخت انواع غذاها و ترشیجات اضافه شود. ادویه گلپر جدای از این که برای چاشنی زدن به غذا کاربرد دارد، نوعی داروی گیاهی هم محسوب می‌شود.

تاریخچه

گلپر یا علف پارسی گیاهی از خانواده جعفری با ریشه‌ای بسیار شبیه به هویج است و منشا بومی ایرانی دارد. در زمان‌های خیلی دور از این محصول به عنوان دارو و حتی در درمان بیماری طاعون استفاده می‌کرده‌اند. قدیمی‌ترین نشانه‌های استفاده غیرایرانیان از این محصول در اوایل قرن 19 در کشورهای اسکاندیناوی بوده است. بیشتر کشورهای غیر ایران از این محصول به عنوان یک گیاه تزئینی استفاده می‌کردند و خیلی کم مصرف خوراکی داشته است. البته در بعضی از نقاط دنیا، این گیاه را دارای خواص دارویی دانسته و در همه‌گیری‌ها به کار می‌برده‌اند. اما ایرانیان از خیلی قبل‌تر، گلپر را یک ماده خوراکی بسیار باارزش می‌دانستند. در زمان قدیم از ترکیب گلپر با سرکه یک نوع سس ساده تهیه کرده و همراه با برگ‌های کاهو میل می‌کردند. همچنین برگ‌های ترد و تازه این گیاه در نواحی زاگرس در تهیه انواع ترشی‌ها استفاده می‌شده است.

گلپر بیشتر به صورت خودرو و وحشی در مناطق کوهستانی گیلان، آستارا و رودسر رشد می‌کند. این گیاه جایگاه ویژه‌ای در آشپزی ایرانی دارد. ساده‌ترین روش مصرف گلپر که طب سنتی بر آن تاکید دارد، رفع سردی یا خنکی مواد غذایی مختلف است. به همین دلیل ایرانیان از گلپر بر روی تخم مرغ، باقالا، خوراک لوبیا، نخود، انار و سیب زمینی استفاده می‌کنند. به این ترتیب هم طعم و عطر غذا یا ماده غذایی مورد نظر بهتر می‌شود و هم طبع سرد آن اصلاح می‌شود. بختیاری‌ها در ایران تقریبا کباب را بدون چاشنی گلپر میل نمی‌کنند. اما جدای از این استفاده ساده، حالا در انواع غذاها مانند پلو، خورش و سوپ نیز از این محصول استفاده می‌شود. هم اکنون در نروژ و سوئد این گیاه به شدت رایج است و به عنوان نخل ترومپسو شناخته می‌شود. گلپر به تازگی در کشورهای دیگری هم به دلیل خواص دارویی خود مورد استفاده قرار می‌گیرد.

خواص

گلپر حاوی فوروکومارین، استیل استات، هگزیل استات، متیل بوتیرات و اتیل بوتیرات، است. همه این عناصر در کنار هم باعث شده است، که این ادویه دارای خواص زیر باشد:

• شادی‌آوری
• درمان نفخ شکم
• پاکسازی سموم
• تسکین درد قفسه سینه
• درمان هیستری
• درمان آسم و یرقان
• از بین بردن هموروئید
• افزایش شیر در زنان شیرده
• ضد نفخ
• ضد میکروب و ضد عفونی‌کننده
• تسکین درد کبد
• درمان عفونت مجاری تنفسی

روش استفاده

از دانه‌ها و پودر گلپر به عنوان ادویه در آشپزی ایرانی و دیگر سبک‌های آشپزی استفاده می‌شود. دانه‌های گلپر بسیار نازک و کوچک، معطر و کمی تلخ است. این ماده معمولا به صورت پودر فروخته می‌شوند. پودر گلپر را می‌توان به روش‌های زیر مورد استفاده قرار داد:

• ریختن پودر گلپر بر روی غذاهایی مانند خوراک لوبیا، عدسی و سیب‌زمینی پخته‌شده یا سرخ‌شده
• به عنوان طعم‌دهنده انواع آش و سوپ
• به عنوان چاشنی بر روی انار دانه‌شده
• برای چاشنی باقالی همراه با سرکه
• هنگام پختن انواع حبوبات به منظور کاهش اثرات نفخ حبوبات در دستگاه گوارش
• در مخلوط ادویه‌ها برای طعم دادن به غذاهایی مانند؛ برنج، مرغ، گوشت قرمز و ماهی
• در ترکیب ادویه‌جاتی که برای تهیه ترشی و شوری استفاده می‌شود
• به عنوان چاشنی انواع کباب

پودر گلپر چیست؟

گلپر گیاهی معطر است که دارای ریشه های ضخیم و برگ های کاملا بریده می باشد که از دانه های معطر این گیاه، در غذا به عنوان نوعی ادویه مصرف می شود. البته برای استفاده بهتر و راحت تر از دانه های گلپر آن را پودر کرده و سپس استفاده می نمایند. فروشگاه اویس جهت رفاه حال شما مشتریان عزیز، پودر گلپر تازه و درجه یک را همراه در بسته بندی های شیک و بهداشتی خدمتتان عرضه می نماید.

 پودر گلپر در چه غذاهایی استفاده میشود؟

پودر گلپر همراه با باقای یا ماست استفاده می شود و از نفخ این مواد غذایی جلوگیری می کند. همچنین در عدسی نیز به منظور جلوگیری از سردی عدس مصرف می شود. از پودر گلپر جهت طعم دار کردن مرغ، سیب زمینی، سوپ و انواع خورشت ها استفاده می شود. همچنین اگر در ترشی از گلپر استفاده شود، علاوه بر طعم و مزه خوبی که به آن می دهد، از خراب شدن ترشی نیز جلوگیری می کند.

 پودر گلپر را چگونه مصرف کنیم؟

برای استفاده از پودر گلپر کافی است آن را مانند سایر ادویه ها به میزان دلخواه بر روی غذای مورد علاقه پاشیده و سپس میل نمایید. بهترین نوع مصرف از دانه های گلپر، استفاده از پودر شده ی آن می باشد تا طعم و اسانس مورد نظر از دانه های گلپر خارج شده و غذای ما را بی نهایت خوش طعم و خوش عطر کند.

پودر گلپر در ترشی

مصرف پودر لگپر در ترشی علاوه بر طعم دار کردن ترشی، از خراب شدن ترشی نیز جلوگیری می کند.

کاربرد پودر گلپر

پودر گلپر ادویه ای فوق العاده خوش طعم و خوش عطر می باشد که همانند دیگر ادویه ها، جهت طعم دار کردن غذاها استفاده می شود. همچنین به علت خواص فراوانی که دارد، مصرف آن در غذا می تواند بسیار مفید و ارزشمند باشد.

پودر گلپر برای چی خوبه؟

برخی از خواص گلپر بدین شرح است:

- پودر گلپر خاصیت چربی سوز و کاهش چربی های شکم را دارد.

- ضد دیابت و عوامل خطرناک آن می باشد.

- هضم کننده غذا و تقویت کننده معده است.

- جهت درمان تشنج و جلوگیری از آن مؤثر می باشد.

- خواس ضد میکروبی داشته و مانند آنتی بیوتیک عمل می کند.

- جهت درمان رفلاکس معده، تهوع و استفرع مفید می باشد.

- پودر گلپر می تواند به عنوان یک داروی کشنده برای بعضی کرم های داخل روده مصرف شود.

- قطع کننده بلغم و دفع کننده باد و نفخ معده است.

دمنوش پودر گلپر

جهت استفاده از دمنوش پودر گلپر می بایست ابتدا یک قاشق غذاخوری پودر گلپر را داخل قوری ریخه و سپس آب داغ با دمای 80 درجه سانتی گراد را روی آن ریخته و اجازه دهیم تا به مدت 15 دقیقه دم بکشد. به دلیل تلخ بودن دمنوش گلپر می توان جهت شیرین کردن آن از عسل استفاده نمایید.

 رنگ پودر گلپر

پودر گلپر به رنگ سبز روشن می باشد.

طبع پودر گلپر

پودر گلپر دارای طبع گرم و خشک می باشد.

عوارض پودر گلپر

- مصرف زیاد از پودر گلپر می تواند تپش قلب برای افراد ایجاد کند.

- مصرف زیاد از گلپر در دوران بارداری، سبب سقط جنین می شود.

- گاهی مصرف گلپر برای افراد سرد مزاج سردرد ایجاد می کند که در این صورت می توانند با بو کردن گلاب سردردشان را رفع نمایند.

- مصرف گلپر برای کودکان زیر دو سال ممنوع می باشد.

- افراد مبتلا به زخم روده یا معده نباید از گلپر مصرف نمایند.

پودر گلپر و کاربردهای فراوان آن

گلپر یک گیاه چندساله از تیره گیاهان معطر و گلدار به رنگهای سفید و بنفش است. در طب سنتی جایگزین برای درمان طیف گسترده ای از بیماریها استفاده می شود. در درجه اول به عنوان گیاه دارویی در زندگی روزمره کاربرد دارد. طعم خاکی و چوبی دارد که کمی تلخ است. طبع آن نیز گرم و خشک است.

ازریشه، میوه و دانه آن برای تهیه دارو استفاده می شود. گیاه خشک شده آن را می توان برای استفاده در چای نیز خریداری کرد. چایی که از ریشه و برگ آن تهیه می شود یک داروی سنتی برای درمان بیماریهای تنفسی است. شاخه های لطیف آن در تهیه انواع خاصی از شیرینی های معطر استفاده می شود. برخی مردم از دانه های خشک شده آن در تهیه کیک و کلوچه و شیرینی استفاده می کنند.

گلپر برای سوزش سر دل (سوء هاضمه)، نفخ شکم، بی اشتهایی، شب ادراری، درمان دردهای مفصلی و آرتریت، سکته مغزی، و اضطراب استفاده می شود. تب طاعون و همچنین برای میل جنسی، تحریک تولید و ترشح خلط و از بین بردن میکروب ها استفاده می شود.

گلپر حاوی مواد شیمیایی است که ممکن است سلول های سرطانی و قارچ ها را از بین ببرد، اضطراب را کاهش دهد و معده را آرام کند.یک محصول ترکیبی خاص حاوی گلپر، برگ نعنا، زیره، شیرین بیان، خار مریم و علائم ناراحتی معده از جمله رفلاکس معده، گرفتگی عضلات را بهبود می بخشد.

خواص گلپر

• کمک به بهبود زخم

برخی شواهد اولیه وجود دارد که نشان می‌دهد به طور خاص می‌تواند باعث بهبود زخم‌های پای دیابتی شود. این زخم ها به دلیل آسیب عروق خونی و بافتی که سطح قند خون بالا ایجاد می کند، می تواند شدیدتر و کندتر از سایر زخم ها بهبود یابد.

• تسکین گرگرفتگی یائسگی

کاهش سطح سروتونین در بدن می‌تواند به گرگرفتگی یائسگی کمک کند. ریشه این گیاه ممکن است به حفظ یا افزایش سطح سروتونین در گردش کمک کند. در نتیجه شدت و دفعات گرگرفتگی را کاهش می‌دهد

• سلامت پوست و مو

این گیاه را می توان برای شستشوی صورت برای درمان بیماریهای مختلف پوستی استفاده کرد و پوست را نرم تر، شفاف تر و سالم تر نشان داد.همچنین برای پاکسازی پوست نیز کاربرد دارد.قرن هاست که چینی ها از ریشه این گیاه برای درمان ریزش مو استفاده می کنند.این گیاه حاوی ویتامین E  است که به تحریک گردش خون اکسیژن در بدن و پوست سر کمک می کند. این امر به تقویت متابولیسم نیز کمک کرده و مواد مغذی را که در بدن برای رشد مو ضروری است، دوباره پر می کند. به اکسیداسیون سلولهای مو و بازسازی سلولهای آسیب دیده مو نیز کمک می کند.

• اختلالات قاعدگی

در طب سنتی خوردن این گیاه جهت باز شدن قاعدگی توصیه شده است. بهتر است از پودر خشک شده آن به میزان 5/3 گرم در چند روز پشت سر هم میل شود.

• شب ادراری

شب ادراری وضعیتی است که به عنوان نیاز به بیدار شدن از خواب یک یا چند بار برای ادرار تعریف می شود. یک مطالعه درسال 2017 که در مجله اورولوژی اسکاندیناوی منتشر شد، استفاده بالقوه گلپر را به عنوان درمانی برای این بیماری بررسی کرد.

سخن پایانی

طبق تحقیقات انجام شده مصرف این گیاه در مقادیرغذایی بی خطر است. اگر این ادویه را  مصرف می کنید حتما هنگام بیرون رفتن از منزل از ضد آفتاب استفاده کنید. به خصوص اگر پوست روشنی دارید. مصرف این ادویه ممکن است پوست شما را نسبت به نور خورشید حساس تر کند. زنان باردار نباید از این ادویه استفاده کنند. چرا که ممکن است باعث انقباضات رحمی شود که می تواند حاملگی را تهدید کند. امروزه علاوه بر استفاده از عصاره و چای گلپر به عنوان دارو، از این گیاه در آشپزی نیز مصرف می شود.