جوانه گندم آسیاب شده؛ ۶ خاصیت بی‌نظیر و عوارض احتمالی

جوانه گندم بخش کوچک و در عین حال فوق‌العاده مغذی هسته گندم است. جوانه گندم منبع خوب پروتئین گیاهی، فیبر، ویتامین E و ویتامین‌های گروه B محسوب می‌شود. در این صفحه از سایت عطاری پخش به بررسی ارزش غذایی پودر جوانه گندم می‌پردازیم و عوارض احتمالی آن را توضیح می‌دهیم. ما را تا انتهای این مطلب همراهی کنید.

جوانه گندم چیست

شواهد نشان می‌دهد که گندم از ۹ هزار سال پیش در اروپا و آسیا کشت می‌شده است.  امروزه مردم برای داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل از غلات از جمله گندم استفاده می‎کنند. غلات حاوی کربوهیدرات‌ پیچیده، ویتامین و مواد معدنی هستند. گندم از سه بخش شامل سبوس (لایه سخت بیرونی)، جوانه (جنینی که مواد مغذی زیادی دارد) و آندوسپرم (که بزرگترین بخش دانه است) تشکیل شده است. در صورت جدا کردن جوانه از آندوسپرم در طی فرآیند آسیاب، آرد سفید تولید می‌شود که ارزش غذایی کمی دارد. در مقابل، آرد کامل که از آسیاب کردن سبوس، جوانه و آندوسپرم به دست می‌آید، حاوی مقدار زیادی مواد مغذی است. طرز تهیه پودر جوانه گندم به این صورت است که تولیدکنندگان جوانه را از دانه گندم استخراج می‌کنند. سپس آن را به صورت پودر درمی‌آورند و  در بسته‌بندی‌های مناسب می‌فروشند.

جدول ارزش غذایی پودر جوانه گندم

جوانه گندم مقدار زیادی آنتی‌اکسیدان مانند پلی‌فنول، کاروتنوئید و توکوفرول (ویتامین E) دارد و منبع خوب تیامین (ویتامین B1)، پتاسیم، فسفر، سلنیوم و روی است. جدول زیر میزان کالری و درشت‌مغذی‌های موجود در یک سروینگ (۲ قاشق غذاخوری) جوانه گندم را نشان می‌دهد:

چربی‌ موجود در جوانه گندم از نوع غیر اشباع است که برای سلامت مغز و قلب فواید زیادی دارد. جوانه گندم فاقد چربی اشباع و کلسترول است. بنابراین برای کسانی که می‌خواهند مصرف چربی‌های ناسالم را کاهش دهند، گزینه مناسبی به شمار می‌رود. جوانه گندم همچنین حاوی مقدار زیادی ویتامین و ماده معدنی است. در جدول زیر می‌توانید با اسامی این ریزمغذی‌ها و مقدار آن‌ها آشنا شوید:

خواص پودر جوانه گندم

بعضی از افراد از پودر جوانه گندم با ماست برای چاقی استفاده می‌کنند یا معتقدند مصرف پودر جوانه گندم با آب برای چاقی صورت مفید است. اما حقیقت این است که جوانه گندم نمی‌تواند به تنهایی روی وزن بدن تاثیر بگذارد. چرا که برای داشتن تناسب اندام باید از سبک زندگی سالم پیروی کنید و رژیم غذایی متعادل داشته باشید. در ادامه به تعدادی از مهم‌ترین فواید پودر جوانه گندم برای سلامتی اشاره می‌کنیم.

۱. حفظ عملکردهای طبیعی بدن

جوانه گندم حاوی انواع مواد معدنی مثل روی، منگنز، فسفر و منیزیم است که به بدن شما در انجام وظایف مختلف کمک می‌کنند. روی در تقویت سیستم ایمنی و مبارزه با ویروس‌ها نقش دارد. منیزیم هم به تقویت سیستم ایمنی و حفظ سلامت قلب و استخوان‌ها کمک می‌کند. فسفر در کنار کلسیم باعث ترمیم و رشد بافت می‌شود و منگنز نقش مهمی در سلامت استخوان‌‎ها و حفظ عملکرد سیستم ایمنی ایفا می‌کند.

۲. بهبود هضم

بخشی از خواص جوانه گندم به فیبر موجود در آن مربوط می‌شود. فیبر به تنظیم حرکات روده و حفظ سلامت آن می‌کند. در نتیجه، احتمال ابتلا به یبوست را کاهش می‌دهد.

۳. افزایش انرژی بدن

در جوانه گندم مقدار زیادی ویتامین گروه B از جمله تیامین، ویتامین B6 و فولات (ویتامین B9) یافت می‌شود. ویتامین‌های گروه B به بدن کمک می‌کنند که کربوهیدرات‌ها و چربی‌ها را به انرژی تبدیل کند.

۴. تقویت سیستم ایمنی

جوانه گندم منبع خوب ویتامین E است. این ویتامین خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارد و از سلول‌های بدن در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند. رادیکال‌های آزاد خطر ابتلا به بیماری‌های جدی مانند سرطان و بیماری قلبی را افزایش می‌دهند.

۵. کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی

جوانه گندم حاوی فیتواسترول است؛ یعنی یک ترکیب گیاهی مفید که جذب کلسترول را در روده کاهش می‌دهد. از آنجا که فیتواسترول شبیه کلسترول است، به جای آن به گیرینده‌های روده متصل می‌شود و از این طریق جلوی جذب کلسترول را می‌گیرد. در نتیجه، از ابتلا به بیماری قلبی-عروقی پیشگیری می‌کند.

۶. تقویت عضلات

جوانه گندم منبع خوب پروتئین گیاهی است. پروتئین علاوه بر انجام عملکردهای ضروری بدن مانند ساخت و ترمیم عضلات، به تحریک حس سیری هم کمک می‌کند. جوانه گندم برای افرادی که گیاه‌خوار هستند و از غذاهای حیوانی استفاده نمی‌کنند گزینه مناسبی به شمار می‌رود.

نحوه مصرف پودر جوانه گندم برای چاقی صورت و حفظ سلامتی

در مورد مقدار مصرف روزانه پودر جوانه گندم برای چاقی یا حفظ سلامتی توصیه رسمی وجود ندارد. چون در تحقیقات دوزهای مختلفی از این ماده غذایی (۶ تا ۸۰ گرم) مورد بررسی قرار گرفته است. با این حال، به نظر می‌رسد که اکثر افراد می‌توانند در طول روز یک تا ۲ قاشق غذاخوری جوانه گندم بخورند.

عوارض پودر جوانه گندم

جوانه گندم فواید زیادی برای سلامتی دارد. با این حال، ممکن است عوارضی هم داشته باشد که باید از آن‌ها آگاه باشید. این عوارض عبارت‌اند از:

۱. واکنش‌های آلرژیک

جوانه گندم حاوی آگلوتینین است؛ یعنی یک نوع پروتئین که با آلرژی به گندم مرتبط است. اگر به گندم آلرژی خفیف داشته باشید، ممکن است بعد از خوردن جوانه گندم در مقایسه با زمانی که غلات کامل می‌خورید، علائم شدیدتری را تجربه کنید.

۲. سنگ کلیه

در هر قاشق غذاخوری جوانه گندم حدود ۱۰ میلی‌گرم اگزالات وجود دارد. زیاده‌روی در مصرف اگزالات می‌تواند در بعضی از افراد باعث ایجاد سنگ کلیه شود.

موارد منع مصرف

افراد مبتلا به بیماری سلیاک یا حساسیت به گلوتن نباید جوانه گندم یا سایر محصولات مرتبط با گندم را بخورند. همچنین کسانی که به عدم تحمل هیستامین مبتلا هستند، باید از مصرف این ماده غذایی بپرهیزند. چون می‌تواند باعث آزاد شدن هیستامین شود. هیستامین یکی از پیام‌رسان‌های سیستم ایمنی است.

استفاده از پودر جوانه گندم در بارداری نه تنها ممنوع نیست؛ بلکه می‌تواند برای سلامت مادر و جنین فواید زیادی داشته باشد. چون جوانه گندم غنی از فولات است و فولات از نقص لوله عصبی در جنین جلوگیری می‌کند. زنان می‌توانند از پودر جوانه گندم در شیردهی هم استفاده کنند و از فواید آن برای حفظ سلامت خود بهره‌مند شوند.

کلام پایانی

پودر جوانه گندم سرشار از مواد مغذی مختلف از جمله پروتئین گیاهی، چربی‌های سالم، فیبر، ویتامین‌ و مواد معدنی است. تحقیقات نشان می‌دهد که این ماده غذایی به حفظ سلامت روده کمک می‌کند و احتمال ابتلا به بعضی از بیماری‌ها از جمله سرطان و بیماری قلبی را کاهش می‌دهد. با این حال، برای بعضی از افراد از جمله بیماران مبتلا به سلیاک مناسب نیست.